DEEL 2 | SCHELTE VAN DER WEST | SOUL WITH CHARCOAL

Tijdens deze aflevering ga ik in gesprek met Schelte van der West. Schelte kwam eigenlijk per toeval op mijn pad. Schelte is werkzaam in de fabriek waar ik gevestigd zit met mijn atelier en tijdens de lunch raakten we in gesprek over het vieren van verjaardagen. Schelte vertelde mij dat hij dit jaar zijn verjaardag op een andere datum viert, namelijk 1 november. De dag waarop hij viert dat hij 5 extra levensjaren heeft gekregen. Vijf jaar geleden kreeg hij namelijk zijn transplantatie hart.

Zo, die kwam even binnen

.

Ik was gelijk geïntrigeerd, want hoe sta je in het leven als er in feite geen toekomst perspectief meer was, en je nu fysiek zoveel meer kan dan je ooit hebt gekund?

We gingen samen in gesprek over het spelen van het spel en het geluk vinden in de kleine dingen van het leven.

Ik kan je vertellen, zijn verhaal opende echt mijn ogen.. En hoe bijzonder, Schelte vertelde tijdens de onthulling van het kunstwerk. Dat dit portret voor hem echt kracht uitstraalt. Dat hij zich altijd zo zwak heeft gevoelt en dit lange tijd niet heeft gekend en daardoor zo waardevol is. Prachtig..

Schelte, welke plek is voor jou van betekenis?

Dat is toch eigenlijk wel mijn huis, en voornamelijk de bank. De plek waar ik veel tijd heb moeten door brengen . Het was mijn basis waar ik altijd weer terug keerde om te rusten, waar ik veel heb meegemaakt. En waar ik ook een geweldig leven heb gehad. Mijn vertrouwde plek in een pittige periode in mijn leven. Een plek waar veel is gebeurd.

Ja want je hebt echt veel mee gemaakt he, zou je mij mee willen nemen in dat verhaal?

Ik ben inmiddels 41 jaar, maar ik heb sinds mijn geboorte een ernstige hartafwijking waardoor mijn leven zeer beperkt was en ik al jong, heftige dingen mee maakte. Vanaf mijn geboorte lag ik elk jaar zo’n zes weken in het ziekenhuis. Als kind had ik destijds een levensverwachting van 9 jaar. Iets waar ik mezelf nooit echt bewust van was. Ik wist tenslotte ook niet beter. Mijn ouders uiteraard wel, maar ze lieten mij zoveel mogelijk opgroeien als een onbevangen kind, net als ieder ander. Zoekend naar de grenzen van het leven.

Tot dat ik op mijn twaalfde mijn eerste hartstilstand kreeg..

Deze hartstilstand kwam voort vanuit een sporttest in het ziekenhuis. Mijn eigen arts was er die dag niet. Maar het was tijd om te kijken hoever ik kon komen, de grenzen opzoeken. De assistent in opleiding zei nog, geef maar aan als het teveel wordt. Tot de vervangende arts binnen kwam en zei, nou kom op, gas erop! Dus toen had ik zoiets van, dit gaan we doen! Dus fietsen, fietsen fietsen. Ik weet nog goed, ik zei tegen de assistent, het is wel goed zo. Waarop de arts zei, nee nog even doorzetten. Ik ging helemaal kapot, en gaf alles wat ik in me had. Vervolgens werd ik los gehaald van de apparatuur om te gaan zitten.

Ik vergeet het nooit meer, eenmaal op die stoel dacht ik aan een vriendje van mij die zou komen spelen. Op een gegeven moment begon ik hevig te transpireren, wat niet meer stopte en toen opeens was ik weg..

Mijn eerste hartstilstand. Als kind ging ik dus keihard over die grenzen heen. Uiteindelijk werd ik weer wakker. En was ik intens moe, me niet bewust van wat er allemaal gebeurd was. Daar ben ik een jaar echt mentaal stuk van geweest. Toen besefte ik als kind opeens ‘Holy shit’ ik kan dood gaan. Dat had invloed op mijn hele mindset en het kind wezen.

Hoe heeft jou dit beïnvloed?

Ik heb langere tijd gewoon mee gedraaid op een reguliere basisschool. Vriendjes hielden wel rekening met mij en wisselden me bijvoorbeeld sneller tijdens een potje voetbal. Echter werd het uiteindelijk wel beperkend. Ik zat in de groei en mijn hart groeide niet met mij mee, wat resulteerde in een lager energieniveau waardoor ik op het speciaal onderwijs belandde. Toen heb ik mijn ouders wel echt vervloekt. Dat vond ik verschrikkelijk. Die tijd heeft me wel leren relativeren. Als mens kunnen we namelijk snel zelf medelijden hebben. Echter zag ik toen al op jonge leeftijd dat er ook kinderen waren met ernstige spierziektes in rolstoelen, of kinderen die enkel nog konden ademhalen via een canule. Dus ik leerde een beetje nederig te zijn. En dankbaar te zijn voor wat er is. Het is balen dat me dit allemaal overkomt maar uiteindelijk kan ik er ook nog iets van maken.

Nederig zijn, is dat iets wat je ook meeneemt in je dagelijks leven?

Ja. Ik vind dat er veel wordt gezeurd. Het zou hypocriet zijn om te zeggen dat ik dat nooit doe, maar er wordt te veel stil gestaan bij pietluttigheden, waar men vervolgens niks aan doet. Dan denk ik, kom op, even doorzetten. Ik kan het niet aanzien als mensen er dan niks aan doen. Tuurlijk, sommige zaken kan je ook niks aan doen. Maar ik voel wel altijd die drive in mij, ik weet zeker dat er enorm veel in de mens zit om dat te kunnen door breken. Mensen kunnen zich zelf goed saboteren. Maar het heeft geen zin om te treuren. Ik ben van het doorpakken.

En doorpakken heb je gedaan..

Ja dat kun je wel zeggen. In 2018 werd ik heel ziek. Ik had categorie 4 hartfalen waarbij de levensverwachting 5 jaar is. De arts maakte mij duidelijk: ’Iedereen zonder harttransplantatie overlijdt na die vijf jaar.’  Ik was op zich best tevreden met mijn leven, had een fantastische vrouw, fijne familie en vrienden. Maar deze uitspraak triggerde mij, en deed mij meer beseffen dat ik toch echt een transplantatie hart zou moeten als ik door wilde leven.

Na een griep in 2019 ging het echt heel hard achteruit. Mijn hart pompfunctie ging naar 8% en de artsen zeiden, die man gaat op deze manier een harttransplantatie niet overleven..

Hierdoor kwam ik voor een belangrijke keuze te staan. De arts wilde een proef met mij uitvoeren, waarbij ik eerst een mechanisch hart zou krijgen welke ik letterlijk in een soort tassen met accu’s bij mij moest dragen. Echter had hij in het verleden aangegeven dat dit in mijn situatie eigenlijk onmogelijk was en niet zou passen. Maar toch wilde hij het proberen. Ik moest een besluit nemen over mijn eigen leven. Echter zouden beide slechtste scenario’s op het zelfde uitdraaien. Wanneer het mechanische hart niet zou passen zou ik overlijden, en wanneer ik op deze manier door ging zou ik ook overlijden.

Dat is een heftige keuze

Ja. Maar ik zeg altijd maar zo, als niemand tegen mij zegt, het spel is uitgespeeld, dan speel ik door. Wat ze mij ook voor de voeten gooien, dit is zo’n enorme drive. Die voel ik vanuit mijn tenen. Elke dag.

In zulke momenten van twijfel en moeilijkheden, hoe heb jij jezelf toen bijeen geraapt om door te gaan?

Incasseren, maar ook weer door gaan. Want dat mechanische hart was natuurlijk niet de enige zwarte operatie, de echte harttransplantatie zou nog volgen in 2020. Dus ik moest wel door gaan.

Een ander belangrijk motto voor mij is, hoop verloren is alles verloren. Al is er maar een kleine strohalm, ik grijp hem en ga ervoor. Ik heb een gigantische drive voor het leven, en dat voel ik elke dag.

Inmiddels is het bijna 5 jaar geleden sinds je hart transplantatie, je leven is totaal veranderd. Wanneer ben je op je best?

In principe als ik sport, of als ik feest, waarbij ik ook gewoon een hele nacht door kan halen en kan dansen  Dan ben ik helemaal in het moment met de mensen om mij heen. Wanneer ik dan naar huis rijd denk ik wel, ‘Holy shit, dit was echt een vette dag!’’ Dan denk ik, dit pakken ze niet meer af. Als het nu stopt heb ik er ook alles uitgehaald.

Dit had je toch niet durven dromen?

Nee, en daarin zoek ik ook de randen op van mijn kunnen. Ik ben nergens bang voor. Mij maken ze niet zo snel meer gek. Als een arts tegen mij zou zeggen het is klaar, dit is het einde. Dan is dat zo, daar heb ik me altijd goed bij neer kunnen leggen. Ik heb ook nooit de angst gehad om dood te gaan, nu nog steeds niet. Tot die tijd ga ik er voor en ga ik maximaal.

Daarin ben ik natuurlijk wel zorgvuldig en voorzichtig met mijn hart. Ik koester het en zie het ook echt als een symbool van naastenliefde dat ik dit hart heb mogen ontvangen. Ik geniet gewoon zo van alles!

Wat is dat genieten?

Het genieten van het leven. Door mijn nieuwe hart ben ik nu fysiek fitter dan ooit, en kan ik intens genieten van de kleine dingen. Dit ben ik ook wel een tijdje kwijt geraakt. Er hoeft niet altijd grootsheid in te zitten. De gewone dingen, zoals hier met elkaar in de fabriek. Mooie mensen, gezelligheid. Dat vind ik echt fantastisch.

Dat is voor mij echt de essentie van het leven. En zoveel meer dan ik ooit had kunnen dromen. Het zijn de kleine dingen waar je snel aan voorbij gaat. Maar uiteindelijk is het wel ergens mijn kern,  het leven hoeft niet mega ingewikkeld te zijn om echt van het leven te kunnen genieten.